Tuesday 13 December 2011

Sejarah Pahang

Sejarah Pahang

Sengsara Soghang Isteri


Sebab dak cinta, Hanim menyeghohkan dighi pade Sani. Dia tau hukum haram berzina. Tapi nafsu mengalohkan iman Hanim. Bile masuk 3 bulan tak datang haidh, Hanim mula ghisa. Sani macang tak kesoh je. Mujo Sani ajok nikoh. Masuk empait bulan, Hanim dah soh jadi isteri Sani. 

Genap semilan bulan Hanim bersalin. Anok lelaki. Tahun ke-3 anok pompuan. Lepaih te mengandung lagi. Kala bilang kesemenye, sepuluh kali Hanim mengandung. Gugur soghang. Hak ngan ander semilan. Hanim bersukur sebab dapat ghamei anok. Ketnye hak Hanim tak daye, Sani tak beghape beghiye nok encaghi rezeki. Anok bertamboh. Ket die takdek gaye lalu nok namboh pendapatan.

Duduk ghumoh sewa. Molek sikit pade gheban kambing. Itupuin tuan ghumoh dah kabo nok ghuntuhkan. Ander mende lain nok buat de tapok ghumoh te. Mujolah tuan ghumoh te tidok mendesok. Lantei dah nyadi jongkang jongket. Tingkak puin pakei sendae dengan kayu. Hanim dah letih ngabo ke Sani. Sughuh caghi ghumoh lain. Alasan Sani takuit kena sewa mahae. Hanim tak kegheje. Duduk gebale ke anok. Tak dan pandei nyapu inguih dah beghanok pulok. Goner nok kegheje. 

Keghak Hanim anok beranok tak meghase nasi dua tige haghi. Kodey air teh-o je. Mentaghe nunggu gaji Sani hak tak sebeghape te. Mujo air pakei peghigi. Kala tidok air puin kena potong. Letrik ataih ihsan tuan ghumoh. Itupuin se je lampu ontok sebutey ghumoh. Itulah buat neghang ke anok2 Hanim nok belajor. 

Keghing dah airmate Hanim ngenang ke nasik dighi die. Kelorge Hanim bukan tak amboh nolong. Ketnye memasing puin tak segoner senangnye. Lepaih ontok memasing je. Hanim puin dah malu nok mintok tolong. Hutang dah betimbuin. Kain baju jaghang betukor baghu. Ghaye ke tak ghaye seghupe je. Mujo anok2 Hanim tak banyok keghenoh. Hak Hanim belaihnye bile nengok anok2 kenit hak nyusu lagi. Tak peghenoh meghase susu. Teh-o tawor te lah sokmo.

Hanim pulok dah keghak batuk2. Leloh. Agoknye buat dak tidor ataih lantei beralaih toto nipih dah bertahun2. Sani buat tak gheti je. Ander sekali die ngajok ke kelinik. Ketnye nok pegi te kena berduit. Mane nok koghek. Nyudohnye palo ke haje dak Hanim. Sani puin takdek dah ngajok. Ko lame ko teghok leloh Hanim. Sani buat seghupe bese je. Pegi kegheje. Kengkadang balik lambait. Boghok ngan ghodong2 die. Ander mase sampei ke subuh. Hanim tak tau haje koner Sani pegi. Malaih Hanim nok nanye. Nok kena maghoh kala menanye kaghang.

Sampei pade satu pagi te, Sani tak dek di ghumoh menjak semalang lagi. Anok Hanim seme tengoh gelempang tido. Hanim tido soghang dalang bilik. Gelap. Lebih kughang pukui sepuluh, Zamir anok kelima Hanim banguin enjenguk Hanim. Senyak je. Zamir teghiyok ke moknya. Goyang2 dak Zamir badan Hanim. Keghaih. Sejuk. Tetibe je Zamir meghaung. Hanim dah tak bernapaih. Semuit dah mula naik ke muka Hanim hak dah pucat te. Hanim meninggae sengsoghang dalang gelak. Takdek saper ngadak. Takdek saper ngajo ngucap. 

Keseme anok lain sado melughu ke bilik Hanim. Habih meghaung belaka. Ander hak manggey mok, ander hak manggey aboh. Ghiuh ghumoh Hanim pagi te dengan bunyi ghaung anok2 hak kebingungan. Sani tak balik lagi.#

.....sebuoh kesoh benor yang koi saksikan....

by Suria Amani on Monday, December 12, 2011 at 1:35am

Saturday 26 November 2011

Morning in Cornwall

DERI DIOH Bab 6 : Encaghi Kayu Api

Embong Nab lilit paghang pade pinggang. Abang Jaih mawok jugek se. Ket tak besaghong. Dioh belenggang je. Mok pesan jangan balik lambait sangat. Tok soh gi jauh2 encaghi kayu te. Tak dan abih mok becakak abang Jaih belaghi ke pago beloh daghat. Embong Nab sengkeng tali besi pago. Dioh nyusuk keluo. Abang Jaih melangka je pago te. Embong Nab pun seghupe abang Jaih. Dioh jalan di tengoh. Embong Nab de belakang. Abang Jaih dah dulu ke depan.

 Sambey bejalan, abang Jaih leybaih paghang kighi kanan. Abih putuih batang tepoih kena paghang abang Jaih te. Dioh ambik sepelepoh. Dioh siat daun belakenye. Abih togey tinggae batangnye haje. Dioh leybaih jugek batang tepoih te kighi kanan. Nighu abang Jaih.

 Embong Nab ajok encaghi kayu dalang tanoh Aki Toho. Ke daghait sikit lagi. Situ ghajin banyok kayu getoh jatoh. Aki Toho tak kesoh. Sape2 je boleh encaghi kayu dalang tanoh die te. Dioh mandang kataih. Ander bunyi keghe. Lima nang eko nampok dak Dioh. Beghunjait melompat bila nampok Dioh betige lalu de bawoh. Bejangkit-jangkit de ujung julei pokok getoh. Ander sekor Dioh nampok bejuntei de ujung julei. Beghayuin je. Tak pelek lalu gayenye ke Dioh betige te. Haghang peduli. Abang Jaih nepuk tangan kuat2 sambey besoghok. Dioh ngikuit gaye abang Jaih buat te. Melompat-lompat Dioh. Tekenyuih keghe te. Teghuih melompat ke julei se lagi. Suke ngat Dioh nengoknye. 
                                                 
                                                     **************************

Dalang tanoh Aki Toho te ander sebatang gelugo tue. Bapok tingginye. Sayuk Dioh mandang ke pucuk. Baneinye pohpaleh besor. Kala Dioh nyughuk dalang te, haghang tak nampok dak oghang. Beloh ke bawoh sikit pade gelugo te ander salok. Tengoh bebunge. Ander kesan baghu keghait pelepoh salok te gayenye. Berseypoh-seypoh daun ataih tanoh. Ija lagi. Seypok2 je dak Dioh.

Dioh balik ke pangkae gelugo. Nampok dak Dioh julei ghendoh. Ander taghuk mude. Meyghoh je. Dioh sughuh Embong Nab tolong kait. Embong Nab suke jugek makan taghuk mude gelugo te. Ander mase te Embong Nab colek dengan gaghang. Embong Nab pepoh julei te dengan kayu getoh. Laghoh empait lime lae. Dioh belaghi ngutik. Dioh kesat ke baju. Podoit selae dalang mulut. Tekeghenying Dioh. Masang mencekuit. Ket sedak. Dioh kunyoh2 teghuih telan. Ambik selae lagi bawok bejalan ngekor Embong Nab. Embong Nab ngunyoh taghuk gelugo te jugek. Beyse je muke Embong Nab. Tak dek lalu gaye ke masang daun te.

Abang Jaih tengoh naghik dahan jatuh dalang semok. Sangkoit. Cabang ujungnye lekait pade akor empelaih. Abang Jaih sentok lagi. Tak amboh jugek lepaih. Abang Jaih bawok paghang. Sekali hayun je. Putuih dua akor te. Baghu lepaih. Abang Jaih anto ke pangkae gelugo kayu getoh te. Kompoi dulu de situ. Bawoh gelugo te lawaih. Tak dek ngat semok. Tanoh keghaih ghanta itu. Ghumpuit pun tak tumbuh. Dogoi je tanoh. Empaih je dak Abang Jaih kayu te ke tanoh. Lepaih te Abang Jaih meghayak kataih semule. 
                                                   
                                                     *************************

Dioh ngekor Embong Nab. Ander dah tige empait dahan belonggok de pangkae getoh. Embong Nab sughuh Dioh taghik hak pendek-pendek ke pangkae gelugo. Embong Nab bawok hak besor. Kompoi sekali ngan hak Abang Jaih tadi. Setimboin dah. Abang Jaih bawok lagi. Longgok sekali.

Embong Nab taghik paghang pade pinggang. Ambik dahan ataih sekali. Embong Nab ketong seseter seseter. Dioh kompoikan setempat hak dah beketong te. Abang Jaih pegi aghoh ke tebing pulok. Nok encaghi sikit lagi. Dapat dua tige dahan lagi jadilah. Tak lame Dioh nampok Abang Jaih ngepit kighi kanan dahan getoh te. Ket tak besor. Mentor-mentor beghenti. Sangkoit haje. Lungguin lagi de pangkae gelugo. Pade Dioh banyok ngat dah. Ndok same laghaih dah dengan Dioh.

Embong Nab sughuh Abang Jaih encaghi akor. Ndok muwat beghekaih. Abang Jaih meghaya-ghaya ngale ke daghait. Tak jumpa dak Abang Jaih akor ngan elok. Ulan banyok. Ket ngaghoit je. Tak dan nyampei ke ghumoh. Begheicei kayu tengoh jalan. Empok pohpaleh. Ghater dah Abang Jaih meghaya. Sudohnye Abang Jaih taghik akor empelaih je. Banyok ngat akor empelaih ewei itu. Tak beghape molek jugek nok muwat beghekaih kayu. Ket tahanlah pade ulan te. Haghi dah ndok gelak. Lambat ngat kaghang tak nampok jalan. Abang Jaih tetaih akor hak tue. Liat sikit. Buat dua tige lapih kukuhlah.

                                                     **************************

Embong Nab sughung paghang dalang saghong. Abang Jaih dah siak muwat dua beghekaih. Embong Nab susuin spuntong spuntong dalang beghekaih te. Dioh nolong jugek. Sampei ketait. Embong Nab oghok-oghok beghekaih te. Ander ghongge lagi. Podoit lagi dak Embong Nab dua puntong. Oghok-oghok lagi. Spuntung lagi sumbait dak Embong Nab. Uko teging beghekaih te. Kemaih ngat dah pade pemandang Dioh.

Abang Jaih buat jugek macang Embong Nab. Ande hak bejongkei-jongkei te katok-katok dak Abang Jaih ngan puntong hak lebih. Ande sikit lagi puntong kayu te. Ket tak loloih dah nok podoit dalang beghekaih. Abang Jaih ambik akor lain. Keghait dalang dua depe. Ghentang ataih tanoh. Abang Jaih sughuh Dioh susun ataih akor te. Dioh susuin se se. Tak dek dah hak ngan beso. Tinggae ngujung dah blake. Baye-baye ibu jaghi kaki oghang tue. Ket Dioh kutik keseme. Sayang ndok tinggae gitu haje.

Abang Jaih ghangkung puntung hak Dioh susuin te ngan akor. Oghok-oghok dua tige kali. Tak dek dah kayu ndok dibubuh. Empaih-empaih sikit dak Abang Jaih ke tanoh. Abang Jaih lilit dua lapih akor te. Lepaih te Abang Jaih simpoi ujungnye. Simpoi mati.

Beghekaih te kecik je. Tak sampei bagi dua beghekaih Abang Jaih. Daye ngat Dioh ngeleknye. Embong Nab angkit beghekaih hak beso. Letok ataih kepale. Abang Jaih gitu jugek. Tangan kighi Abang Jaih megang junjung kayu ataih kepale. Sebeloh lagi ngenggang ulu paghang. Dioh angkit beghekaih kenit te. Kelek de pinggang. 

                                                     *************************

Dioh jalan depan sekali. Tangan kanan Dioh ngelek kayu de pinggang. Tangan kighi sauk beloh bawoh. Abang Jaih depaen Embong Nab. Aghi beghangin sikit. Dioh nampok julei getoh bebuwae-buwae. Banyok dauin gugo. Ander bunyi bekeghiuit. Batang getoh begoyang sekali kighi sekali kanan. Tak dek sapa becakak. Senyak blake.

Lampa bagi dua dah jalan. Angin ko kuat. Tibakan Dioh meguin je. Kayu de kelek deghaih Dioh lepaih. Dioh njeghit. Ngelodok ke belakang Embong Nab. Dioh peluk Embong Nab kejak. Uko seghendeng Embong Nab. Cemaih tumbang. Dioh menangih sambei mekak muka de belakang Embong Nab. Embong Nab pauit kepale Dioh. Pelek Embong Nab ke Dioh.

Abang Jaih tekeghenyuih. Depan Abang Jaih tecogok kegheba keweit. Seykor dighi je. Kegheba te patoh tanduk beloh kanan. Tekeweit ke bawoh. Sabakkan gelor dak bebudok kampoang kegheba keweit. Takoit ngat bebudok ke kegheba te. Dia emboh ngambait oghang. Abang Jaih tughuinkan kayu. Teghik sepuntong. Abang Jaih lutu kayu te kuat. Kene ke badan kegheba te. Abang Jaih tunggu sekejak. Kegheba te maling ke belakang. Begeghok sikit.

Lege Dioh nampok kegheba te emboh laghi. Abang Jaih angkit smule kayu. Ket tak dan lagi letok ataih kepala, Abang Jaih nampok kegheba te paling smule ngale ke dia. Abang Jaih empaih kayu. Ngundur sikit. Ghapait ngan Embong Nab. Kegheba te begeghok ke depaen. 

                                                     *************************

Abang Jaih ngundur lagi. Kegheba lame ke dekait datang. Ngundur lagi. Abang Jaih nok maling ke belakang. Tak dan nok ngelok ke Embong Nab. Abang Jaih telanggo ke Embong Nab. Teduduk Embong Nab. Dioh telentang de belakang. Mujo Dioh tak kene empak dak kayu. Abang Jaih bingkaih banguin. Laghi ngaler ke daghait. Embong Nab teghik Dioh ke belakang. Takdek aghoh takuitnye Dioh. Lagi kuat njeghit.

Kegheba ngejo de belakang. Embong Nab laghi ale ngulu. Uko nojo Dioh teghik dak Embong Nab. Kegheba te ngambait jugek lagi. Kayu ataih kepala Embong Nab senget-senget dah. Nyudohnya empaih ke haje dak Embong Nab. Abih putuih akor. Besepei ataih tanoh. Embong Nab bior je. Dioh tak beghenti mnangih. Embong Nab bawok Dioh nyughuk balik busuit beloh ulu sikit.

Dioh nampok kegheba te ngaler ke Abang Jaih. Abang Jaih menteban laghi. Embong Nab njeghit sughuh Abang Jaih panjait pokok. Beloh daghait te ander pokok mencepu se. Abang Jaih ngungkeh manjaitnye. Paghang Abang Jaih entoh koner dah tegheibainnye. Dioh nampok Abang Jaih naik cabang tinggi. Duduk situ. Meluk batang mencepu te. Ketor ngeligei Abang Jaih.

Dioh dah beghenti nangih. Embong Nab sughuh Dioh diang. Bunyi teghesok-esok ander lagi. Embong Nab tekan kepale Dioh. Embong Nab tunduk skali. Dada Dioh ngombok laju. Macang oghang begodok ngemping padi. Abang Jaih senyak je. Kejuin de situ. Kegheba te ander lagi de bawoh.

Lame jugek Abang Jaih nunggu. Kegheba te sekejak ke daghait sekejak ke tebing. Ngelintor je. Bunyi napaihnye kuat dengor dak Dioh. Lame ke kecuit ati Dioh. Tunggu lagi. Lame dah sikit te, Dioh tak dengor dah mende-mende. Embong Nab njengok. Dioh ngikuit. Nampok kegheba te dah lepaih kilir. Embong Nab ajok Dioh banguin.

Haghi dah gelak. Nyamok pulok bedenging-denging tepi telinge. Dioh nampok Abang Jaih ngelolor tughuin. Embong Nab kutik kayu hak besepei te. Ambik sekelek je. Hak lain tinggae. Abang Jaih encaghi paghang tadi. Ghate semok te peghedaknye. Mujo jumpe. Ayoh maghoh kala paghang te ilang. Embong Nab sughuh Abang Jaih bawok kayu Dioh aje. Kayu Abang Jaih ghate besepei. Tak dan nok ngutik. Esok ambik.

Ketor belake. Seme diang. Aghi gelak ngat dah. Entu mok loghait. Agaih pun bukan main ngelaboitnye. Puaih Dioh ngibaih. Embong Nab pegang tangan Dioh. Sebeloh lagi ngelek kayu. Laju blake bejalan. Dioh gaye nok belaghi teghik dak Embong Nab. Dada Dioh tak beghape ilang lagi debornye.#

Wednesday 16 November 2011

DERI DIOH Bab 5 : Njuwei Bedaghe De Pekan Saghi Temerloh

Deghaih Dioh naik kataih ghumoh. Mok sughuh ambik ghage ataih paghe de dapor. Tak beghape sampaey dak Dioh. Dioh taghik tin beghaih dekat lemaghi lauk. Dioh tenjet ataih tin te. Dua kali nguje baghu dapat pegang tangkei ghage. Teghuih sentok dak Dioh. Cemaih kena kepale. Ghage te Dioh sungkuk ataih kepale. Dioh belaghi ke pintu. Ukur ndok ngelolor Dioh nughun tangge te. Mok ngan ayoh, Abang Jaih dah jauh lepaih pago. Dioh belaghi muntang manting sambey megang ghage ataih kepala. Takuit tinggae jauh ngat. Dioh taghik palang pago hak tengoh je. Ayoh maghoh kala tak tutuk pago. Masuk dak kegheba kaghang. Abeh pepokok mok tanang te ghaguitnya.


                                                  **************************************

Mok sughuh Dioh letok ghage de pangkei pokok bedaghe. Dioh encongok kataih. Nampok ayoh tengoh ngait bedaghe tangkei lebat. Puaih ayoh ngilaih. Liat ngat gayenya. Banyok dah bedaghe hak ngan laghoh ke tanoh. Mok sughuh Abang Jaih ngan Dioh munguit. Begheboit-gheboit Dioh ngan Abang Jaih. Dapat sekaup Abang Jaih bubuh dalang ghage. Dioh bubuh dalang gendong baju Dioh. Dah melendoit baju te baghu Dioh cughoh dalang ghage.

Lama ke banyok gugur. Ghage dah mumbu dengan buoh bedaghe. Mok ngompoikan hak ayoh gugurkan ngan tangkei-tangkei sekali. Pipi Dioh ngeymboi kighi kanan. Lepaih sulaih, sulaih Dioh podoit dalang muluit. Mok, Abang Jaih gitu jugek. Tangkei-tangkei hak lebat te dah selungguin mok kompoi. Ayoh tak tughuin lagi. Ket ayoh dah nyangkuitkan galoh ke dahan hak bawoh kaki ayoh.


                                               ****************************************

Sukenye ati Dioh. Ngelonjok. Mok nok juwey bedaghe ke pekan saghi Temeghloh esok. Mok ndok bawok Dioh. Tak ketawan dah ati Dioh. Dioh nganjing ke Abang Jaih. Mok tak ngajok Abang Jaih. Jebek je bibir Abang Jaih. Mok kompoi baghang-baghang ndok bawok esok. Bedaghe mok bubuh dalang besen besor. Dioh pegang besen ter mase ndok gi tidur.

Puaih Dioh ndok mejang mate. Gonerlah haghi esok. Se'omor iduk Dioh inilah nyulung Dioh ke Temeghloh. Ngelesoh Dioh ataih lecer. Senyak sunyi oghang baghu Dioh lelak. Ket tak lama te Dioh sador balik. Dioh bangket meghabe besen bedaghe. Ander lagi. Dioh bimbang ngat mok tinggae ke dia. Balik Dioh berguling ataih lecer. Dioh senyung dalang gelak gelemait te.


                                               ****************************************

Mok gulung kain batik lepaih te. Letok ataih kepale. Dioh capei ghage tepi pintu. Mok sughuh Dioh bawok. Dalang te ander cupok, poit susu, pelasetik nok isi bedaghe kaghang. Ayoh tolong ngangkit besen bedaghe letok ataih kepale mok. Ayoh tak pegi. Aghi ni ayoh ndok ke sebeghang ngan Aki Keghia. Nok encaghi buluh sigei. Nok manjait peteilah te. Sekalenye gitulah. Dioh ngagok dalang ati.

Abang Jaih tinggae ngan  Kok Ngoh. Embong Nab skali. Mok sughuh tunggu adik. Kok Ngoh bekelubong ngan kain nengok mok nok bejalan. Abang Jaih tak banguin lagi. Kok ngoh ngan Embong Nab mandang mok sampei lepaih pago. Dioh deghaih ngekor di belakang. Dioh lambei ke Kok Ngoh ngan Embong Nab. Suke betoi ati Dioh. Emboh mok mawok Dioh soghang je ke pekan saghi. Ghase Dioh nok melompait-lompait. Ket Dioh tahan je dalang ati.


                                               *************************************

Ngaeler Dioh mawok ghage te. Ander masenye cemaih Dioh tersungko. Mok dah laju ke depaen. Dioh mentor-mentor belaghi mentor-mentor bejalaen.Tangan mok begilir megang besen ataih kepala. Sekali sekala lepaih dua-dua. Melenggang je mok. Sampae engkat ghumoh Mok De Yang, mok beghenti. Bagi dua jalan dah. Mok tughuinkan besen bedaghe letok ataih tanoh. Kohoit. Kabo dak mok.

Dioh duduk ataih dahan getoh jatuh tepi jalan. Lembak sikit kayu te empak dak emboin. Ket Dioh semacang je nenggek. Mengoh jugek Dioh. Mok encangkung dekat besen. Gulung kain ataih kepala mok letok ataih bedaghe. Agok-agok dah ilang sikit kohoit mok ajok Dioh bejalan semule. Bimbang kala lambait ngat kaghang tak dan baih pagi. Bingkaih Dioh banguin ngekor mok.


                                              ***************************************

Baghu je mok letok besen ataih tanoh baih dah sampae. Deghaih mok nahan tangan. Ander empait lima oghang lain yang nunggu skali. Beghenti je baih mok angkit besen letok dekat deghaebo. Mok pegang tangan Dioh bawok ke belakang. Tempat duduk nomboi dua daghi belakang kosong. Mok sughuh Dioh duduk. Mok duduk sebeloh. Mok kesait peloh pade muka Dioh. Lepaih te muka mok pulok.

Ander tige mpait oghang bedighi. Dioh jengok ke depan. Nampok dek Dioh ander ghage ghotan. Ander bunyi soghe ayang. Nok juwei de pekan saghi Temeghloh jugek agoknya. Dioh becakak soghang-soghang dalang ati. Dioh mandang keluo tingkak. Betih Dioh begegor ngikut gegor baih. Ander bau minyok. Dioh ngaeler napaih kuat-kuat. Lagi kuat bau minyok. Bunyi enjin baih mbingit. Kuat betoi. Ket ati Dioh lagi kuat besoghok. Baih dah mule begeghok. Begoyang-goyang badaen Dioh ke kighi ke kanaen.


                                             **************************************

Dioh beghase baih dah tak begeghok. Beghenti. Dioh pandang keluo. Banyoknya  ghumoh. Ghapait-ghapait pulok te. Mok taghik tangaen Dioh. Bejalaen ke depain baih. Mok nok nughuin ke besen bedaghe te ke bawoh. Deghaebo baih nolong mok ngangkit besen te. Letok ataih kepala mok. Dioh tughuin dulu. Oghang lain pun seme tughuin jugek. Dioh mandang keliling. Ghameinye oghang. Dalang ati Dioh. Lepaih te Dioh mandang pulok ke dalang setesen baih. Itang dinding. Macang kene lomor ngan minyok tor. Bau minyok kuatnye. Mekait masuk idong Dioh. Pelek ngat Dioh. Oghang ngelaboit belake. Kulu kilir entoh ndok kone. Ander hak encebet. Ander hak nyunjung. Kisok belake gayenye. Mok teghiok ke Dioh sughuh bejalaen deghaih. Dioh belaghi ngambait mok. Ander minyok itang. Bedaya keluo daghi bawoh peghoit baih. Dioh lompait melangka minyok te. Ghage Dioh pegang kuat. Sebeloh tangan lagi Dioh nyambor baju mok.


                                               **************************************

Dioh duduk ataih kain hak mok bentang te. Mok besile sebeloh Dioh. Besen mok letok de depain. Oghang dah mule ghamei. Tempat mok enjuwei te tepi legheng bukit. Ataih bukit te Dioh nampok ander kedei. Beselayuit baghang pelasetik dalang kedei te. Pinggan mangkuk banyok jugek. Letok ataih lantei depan kedei. Ander tangge nughuin bukit te. Tempat mok te ngadak ke sungei. Dioh nampok bedeghuin oghang naik daghipade tebing. Nyunjung ghage. Ngeighet budok. Dioh nampok ander boit tengoh sungei. Ngale ke pekan saghi.

 Mok sibok nyukat bedaghe dengan poit. Tuang dalang pelasetik. Oghang ko lame ko ghamei. Tak dek ghanta ngan kosong. Tak peghenoh Dioh nengok oghang seghamei ini. Ndok bejalan pun payoh. Dioh mandang ale kilir. Nampok dak Dioh oghang enjuwei anok itik. Lawo ngat. Ndok ngat Dioh gi nengok. Ket Dioh takuit. Oghang pohpaleh ghameinye. Beghasok-ghasok. Dioh pandang lagi. Ghamei budok ngeghuyung tempat te. Dioh mintok ngan mok ndok nengok. Mok bagi ketnya mok kabo jangan pegi jaoh-jaoh. Bingkaih Dioh banguin. Lame jugek Dioh de situ. Ghalit ngat Dioh nengok anok itik te tekedek-kedek. Sampei puaih Dioh encangkung.

Dioh pandang kilir lagi. Macang-macang bende oghang juwei. Dioh jalan plahan-plahan. Ko lame ko jaoh. Seme bende pelek pade Dioh. Bau pun becampor-campor. Lame ke jaoh Dioh meghayak. Besor betoi pekan saghi te pade Dioh. Tak sampei-sampei lagi ke ujung. Dioh bejalan dah lame.

Tetibe Dioh teghingat ke mok. Deghaih Dioh musing ke belakang. Sudoh. Cemaih ati Dioh. Tak nampok tempat mok. Mesti mok maghoh. Dioh ketor sambey belaghi encaghi tempat mok. Ghate telanggor oghang. Susuk sasak Dioh celoh-celoh oghang. Cemaih betoi Dioh. Sampei tempat mok lagi Dioh cemaih. Mok tak dek. Ket besen ander lagi. Dah kosong. Dioh pandang kighi kanan. Tak nampok mok. Lame ke cemaih ati Dioh. Dada Dioh ngemboit kuat.

Dioh mule nok menangih. Dioh tahan. Dioh encangkung megang besen. Pandang lagi kighi kanan. Tak nampok jugek mok. Tak tahan dah Dioh. Dioh mula menangih plahan-plahan. Mok tinggae Dioh ke? Mesti mok maghoh ni. Macang-macang Dioh megheka dalang ati. Penyudohnye Dioh teghesok-ghesok. Tak lame te Dioh nampok mok celoh oghang encebet baghang. Teghuih Dioh teghekang mok. Lagi kuat Dioh menangih. Dioh pelok mok kuat-kuat. Mujo mok tak maghoh Dioh. Mok kesat airmate Dioh ngan tangan.

Ghupenye mok gi meli ikan ngan sayur. Kuwey sikit. Nyesae betoi Dioh. Mok ajok Dioh bekemaih. Seme baghang mok isi dalang besen. Ghage bagei. Aghi dah panaih. Dioh nolong mok sambey teghesok-ghesok lagi. Dalang ati Dioh seghik betoi dah. Mok ajok Dioh bejalan balik ke setesen baih. Dioh ngikut mok. Laju langkoh Dioh. Tangan mok Dioh pegang kuat-kuat.#
August 7 at 11:32am ·

Sunday 23 October 2011

DERI DIOH Bab 4 : Dioh Kene Dende Ketok Ketampi

Empait bulaen dah Dioh masuk deghejoh 2. Dalang kelaih, Dioh duduk baghih tengoh. Nomboi dua daghi belakang. Sebeloh Dioh, Zubir. Anok tukang gunting. Senalo Dioh boghok ngan Zubir. Ander mase te, ghalit ngat uko lupe ander cekgu. Keghak ngat Dioh kena tegur. Senyak sekejak. Lepe-lepe te kaghang Dioh boghok semule ngan Zubir.

Ander skali te, gughu kelaih Dioh, Cekgu Kader masuk kelaih. Sebeloh dia ander budok jantan. Lawo. Ket Dioh tak kenae. Dioh pandang skali imbaih je. Zubir tengoh becakak ngan Dioh. Tibekan Cekgu Kader sughuh Dioh banguin duduk depan. Tuko dengan Salimoh. Medan sebeloh Salimoh kene banguin jugek. Cekgu sughuh duduk tempait lain. Cekgu Kader taghik tangaen budok baghu te. Duduk ngan Dioh. Masang muke Dioh. Tunduk. Dioh kaih-kaih lantei dengan ujung kasuit. 

                                                 *********************************

Nok masuk dua bulaen dah Dioh duduk sebeloh budok baghu te. Kasturi name dia. Dioh dah beghodong dengan Kasturi. Boghok sokmo dah dengan dia. Macang-macang mende pelek Kasturi tunjuk ke Dioh. Skoloh lama dia dulu di bando. Kasturi te anok sedaghe Cekgu Salamioh. Dioh pun ajor Kasturi macang2 gaye meinan.

Ander saghi te, Cekgu Kader sughuh salin kegheje pade papan itang. Lepaih te Cekgu Kader kluo entoh koner. Buku dalang beg, Dioh kluokan skali ngan pensei. Dioh tuleh namer aghi ngan taghih. Tetibe je Dioh teghingait. Getoh gelang dalang kocek. Deghaih Dioh ngambiknye. Dioh tunjuk ke Kasturi. Macang-macang gaye Dioh main ngan Kasturi. Ghalit muwat bagei gaye. Lepaih se se. Minait ngat gayenye Kasturi.

Baghu je Kasturi nok encapei getoh ndok encube, Cekgu Kader dah tercokoh depaen meja. Cekgu Kader capei buku Dioh. Belek-belek. Buku Kasturi pun belek dak Cekgu Kader. Tibekan Cekgu Kader pusing ke depaen. Cekgu Kader padang keseme tulisaen pade papaen itang. Seme oghang tekejuit. Lepaih te Cekgu Kader sughuh Dioh ngan Kasturi ke depaen. Cekgu Kader dende Dioh ketok ketampi berdua dengan Kasturi. Dioh pegang telinge Kasturi. Kasturi pegang telinge Dioh. Berlage daei Dioh ngan daei Kasturi. Enjoit dua puloh kali. Sampei meghoh telinge Dioh. Telinge Kasturi gitu jugek. Bapoklah sebaenye Dioh. Cekgu Kader sughuh bilang kuat-kuat seghentok ngan Kasturi.

Oghang lain Dioh nampok senyung-senyung je. Takuit nok gelok. Cekgu Kader tengoh maghoh. Seme tak beghani bebunyi. Ander tige empait oghang hak tunduk ke bawoh meja. Dioh tau mesti nahaen nok suke. Malu betoi Dioh. Ghase nok laghi keluo teghuih balik je. Ket takuit pulok ke Cekgu Kader. Sudohlah malu. Betih, pehe abih ghase tegang. Bukaen senang nok muwat ketok ketampi bedua gitu. Pulok te sambey megang telinge Kasturi. Sekejak banguin, sekejak duduk. Entoh beghape kali nok tumbangnye. Nyampoh betoi Dioh. Ngapelah Cekgu Kader muwat dende gini gaye. Nyeipoh lagi mende lain boleh sughuh buait. Dioh nyunguit dalang ati sampei abih dua puluh kali te. Seghik betoi Dioh. Balik kaghang Dioh nok bako je getoh te.#

Saturday 22 October 2011

DERI DIOH Bab 3 : Ngikuit Mok Nugey Jagung

Haghi ni, Dioh tak sabo nanti petang. Mok kabo nok gi nugey jagung. Dioh ngelenyait nok ngikut. Mentor2 Dioh nengok jang. Abang Jaih ngan Kok Ngoh tak balik lagi. Lambait lagilah, kata ati Dioh. Dioh ndok ngat ngikuit ter bukannya mende. Lapang nugey ter ander pokok baghu tumbang. Dioh ndok main enjoit. Senalo Dioh nerkang ke situ dulu. Banyok cabang hak boleh Dioh ngenjoit. Bila Dioh tunjey kaki kuat2 cabang ter ngonjok tinggi je. Dioh ngelekek. Ander jugek rasa kelu dalang peghoit Dioh. Ket sekejak je. Kala ander Abang Jaih, lagi Dioh suke. Ander mase ter Abang Jaih tolong ngonjokkan. Lagi melambong tinggi. Lagi kuatlah Dioh ngelekek. Dah letih main enjoit, Dioh nerkang pulok mukak bekey hak bawok dak mok. Mok biorkan aje. ..hiii..lambatnya Abang Jaih ngan Kok Ngoh ni balik. Ghunguit Dioh sengsoghang. 

                                                      *******************************

Mok dah siak. Seme baghang hak mok ndok gune, mok podoit dalang ambong. Paghang, bekey pisang gheboih, air minung, benih jagung nok tugey kaghang. Ayoh puin pegi jugek. Abang Jaih bagei. Dioh dah lama kulu kilir bawoh ghumoh. Mento-mento nelek kataih ghumoh. Dioh nampok mok nyimpoi kain ataih kepala. Ndok jalan dah te, dalang ati Dioh.

Tak lame Dioh nampok kaki mok tughuin tangge. Teghuih Dioh belaghi ke pintu pago. Dioh nyusuk je bawoh kayu palang pago te. Tak dan dah nunggu ayoh naghik kayu te. Abang Jaih gitu jugek. Dioh tunggu mok kluwo. Dioh ngikut mok. Dioh pepoh-pepoh ambung belakang mok dengan ghanting ghumpuit kapeyteghebang. Laju Dioh mlangkoh. Abang Jaih ikut belakang dengan ayoh.

                                                       *******************************

Mok letok ambong ataih tunggoi jeghing. Ayoh encaghi kayu ndok taghoh ujung. Senang ndok muwat lubang. Mok ngeluwokan benih jagung. Letok dalang poit hak mok bawok tadi. Mok nampok Dioh mandang je ke batang tumbang ter. Dioh jalan plahan2. Mok senyak je. Dioh teghuih laju belaghi. Abang Jaih ngambat Dioh. Dioh naik ataih dahan hak njongkey ter. Abang Jaih manjat encaghi dahan lain. Dioh tunjey kaki ke tanoh. Abih gheng Dioh nunjey. Siket je ngonjok kataih. Maghoh ngat Dioh.

Dioh nampok abang Jaih melayoit kataih. Ngelekek je Abang Jaih. Dioh encaghi dahan ataih siket. Abang Jaih lagi kuat ngenjoit dahan ter. Layoit betoi nampok dek Dioh. Dioh tak dapait lagi dahan ngan elok. Tibakan. Keghepouk je bunyi. Dioh dengor abang Jaih njeghit. Dioh nampok abang Jaih dah tejelepok ataih tanoh. Dioh senyak. Dade Dioh ghase nok pecoh bile nampok Abang Jaih tak bekotek. Ngungkeh Dioh tughuin. Ayoh belaghi nengok Abang Jaih. Mok ngikuit belakang. Dioh senyak megang kepale Abang Jaih. Muke Abang Jaih bekeghuit-keghuit. Sesok lalu ati Dioh mandang ke Abang Jaih.

                                                      *******************************

Seghik dah Dioh nok main enjoit pokok tumbang. Mujur tak teghok abang Jaih jatuh te. Dah empat aghi. Bincoit daei abang Jaih dah nok sughuit. Mok demoh dengan pasir gogheng. Lebang di lengan pun dah ceghoh siket. Mok lomor dengan minyok piat. Kesian pulok Dioh ke abang Jaih. Dua aghi abang Jaih demang. Dua aghi jugek Dioh senyak. Dioh takuit mok maghoh. Ndok dekat ngan abang Jaih pun tak beghani.

Petang ni Dioh tak ngikut mok nugei jagung. Dioh main di ghumoh je. Dioh ajok adik main buwei bawoh pokok ubi kayu gajoh. Dioh main dengan adik sampei mok balik. Nampok je mok, deghaih Dioh naghik tangaen adik. Takoit mok maghoh. Aghi dah ndok megeghik. Dioh ambik kain tegholo bawok adik mandi air tong legei. Bercegha-cegha Dioh njighuih kepala adik. Dioh jighuih juga ke badan Dioh snighi. Dioh gaghaih kaki adik dengan saboit. Kaki Dioh skali. Dioh nampok mok jengok ikut tingkak selok sebeloh dapor. Deghaih Dioh ngelak badan adik dengan tegholo.#

Sunday 16 October 2011

DERI DIOH Bab 2 : Buku Pertama Dioh

Dioh teringat mase umor Dioh 6 taun. Dioh tak masuk tadika. Jaman itu takdek lagi. Ayoh Dioh beli ke Dioh satu buku kighe-kighe. Itulah buku pertame Dioh. Suka ngat Dioh dapat buku te. Setaun Dioh ngadak. Embelek siang malang. Keseme mukesughait Dioh dah kenae. Kala pepagi, lepaih abang ngan kakok Dioh gi skoloh, buku itulah adak dak Dioh. Dioh embelek buku te pepagi sebak dua oghang adik Dioh tido lagi. Kala dan banguin kaghang kisoklah ngaca Dioh. Kala malang pulok, Dioh mace same dengaen abang kakok Dioh. Pakae pelite ayan. Dioh ingat lagi bau asak api minyok gaih te. Kenaen ngat Dioh ke baunya. Kadang2 Dioh ambik batang mancih kodey2 sumbu pelite te. Laghoh dua tige ulaih taik sumbu. Dioh penyek ataih lantei. Ander mase te Dioh kene maghoh kala nampok dak mok. Abih itang lantei. Itu hak mok maghoh ngatnye. Ket Dioh muwat jugek kala meling-meling mok te kaghang. Minait ngat Dioh menyek taik sumbu te. Beceghak je bunyi kala kene penyek. Dengor je tapok kaki mok, deghaih Dioh tindih ngan buku kighe-kighe.

Dah lusuh lalu dah buku te. Ghate heyle dak Dioh. Ataih tilang. Ataih pangkin bawoh ghumoh. Bawoh pokok ubi kayu gajoh te. Kala ndok tido Dioh letok bawoh bantei. Takuit ambik dak Sitoh. Kaghang abih kene conteng. Kala tidok puin kene keghenei dak Sitoh . Lagi teghoknye. Mnangih tak belagu Dioh kala jadi gitu. Sabitkan takuit ngat Dioh dapait dak Sitoh buku te. Mane ander buku lain dah. Tak beli dah dak ayoh kala koyok buku te. Sangguklah Dioh ngosong buku te daghi lepaih ke tangaen Sitoh.

Dioh kenae dah belake nomboi-nomboi dalang buku te. Ander nomboi putuih-putuih dalang buku te abih dah Dioh sambung. Lanco dah Dioh milang satu sampei lime puloh. Ghajin Dioh main bilang-bilang ngan Sitoh ataih buwei bawoh pokok ubi kayu gajoh. Sitoh puin ngikuit. Peylaet je bunyinye. Butey getoh banyok Dioh kompoi. Dalang jabey. Besangkuit pade tiang dekait tempaet tido Dioh. Asei malang je, Dioh ngeluokan butey getoh te. Dioh milang se se. Dah abih Dioh milang balik. Kengkadang ambik dak Sitoh. Beghambait Dioh ngejor. Uko begegolah ghumoh Dioh ngambait lagi tak dapait. Buat dak kelu-kelunye kene kejo, humbaen je dak Sitoh ke lantei. Jenoh Dioh ngompoi semule. Dioh sayang ngat ke butey getoh te. Itulah bilang dak Dioh bilang haghi bilang malang. Segoner Dioh sayang ke buku kighe-kighe, gitulah Dioh sayang ke butey getoh te.#

DERI DIOH Bab 1: Balik Kampung

Dah 20 taun Dioh duduk di bando. Ketnye, dalang ati Dioh nok balik sokmo ke kampong. Senalo kala takdek mende kerje, Dioh ngungkehlah balik. Wala ke dah senje aghi, Dioh tak takoit lalu. Me sengkat kubur caghok ter tak pelek lalu dak Dioh. Paya tepi kubur te tempaet Dioh berkubang jaman kenit2 kemaghin. Teringaet Dioh berebuit ngejor buoh empelang wakah kubur te bergolek ke tebing. Keypong dak Dioh gitu haje. Dioh kepaet sampei keghing butir empelang te.

Ander sekali te, Dioh ngan Abang Jaih ndok ngambik empelang te. Ket tak sampei. Abang Jaih encaghi kayu. Sekali punggae dak Abang Jaih kayu te, bedebok ke tanoh dua tige butey. Dioh nok encube jugek. Dioh ngambik kayu Abang Jaih tadi. Lutu dak Dioh ke tangkei beloh daghait. Tibekan tejeghit je Abang Jaih. Ghupenye kayu tak kene ke buoh empelang. Ket jatuh ataih kepale Abang Jaih.

Abang Jaih teduduk ataih tanoh. Tangaen Abang Jaih megang kepale. Ander daghoh. Dioh belaghi ngaler ke Abang Jaih. Dioh pegang kepale Abang Jaih. Tepih dak Abang Jaih. Ket Dioh nok nengok jugek. Ander luke. Mujo tak beso. Dioh teghingait ke pokok ghumpuit kapeyteghebang. Dioh ngungkeh encaghi. Bese dah Dioh mubuh ghumpuit te kala luke. Banyok ghumpuit te de situ. Dioh ghamaih-ghamaih. Lepaih te Dioh tampei pade luke Abang Jaih. Enjeghit Abang Jaih. Pedih. Dioh tau. Memang pedih. Ket sekejak je. Nyesei ati Dioh. Kesiyaen ke Abang Jaih.

Abang Jaih senyak je. Tangaen Abang Jaih nekak lagi ke luke. Manjang jalaen balik Abang Jaih tak becakak lalu. Dioh puin tak beghani nok bebunyi. Buoh empelang tige butey te gendong dak Dioh dalang baju gaun pendek Dioh senighi. Dalang ati Dioh bedo’o jangaenlah Abang Jaih ngadu ke mok. Macang-macang Dioh tebayang. Mesti mok maghoh ke Dioh sebak melutu tak mandang ke oghang. Pade hae Dioh bukaennye sengaje. Abang Jaih pulok tak amboh laghi lalu. Hiiii…sesok betoi ati Dioh. Dioh nekaed dalang ati, lain kali Dioh tak ndok dah encube melutu. Dioh nok diang je. Tak dapaet makaen buoh empelang puin tak pe. Bukaennye tak peghenoh jumpe. Dioh bejalaen  plahaen-plahaen belakang Abang Jaih. Sambey ati Dioh tak mutuih bedo’o.#

Sunday 9 October 2011

JENAZOH CINTE

Ghodong...
Tak mudoh koi nok lupe
Senyung megoh aok kemaghin
Mandang sekujo jasaid cinte kite
Kaku takdek bernyawe
Aok empaih de kaki koi
Pade dade die ander lagi tepacok pisa aok te
Sudohnye aok tinggae koi
Keghi koi mase te.

Ghodong...
Koi nok tanang jenazoh cinte kite te
Koi nok tabo bunge ataih kubo
Tak kose koi bongko semule
Biolah die ghepuit
Toksohlah aok datang semule
Enjengok kubo bedaghoh ni
Sebak aok jugek dulu hak nyeksenye
Aok bunoh die
Mase die elok lagi benapaih dalang ati koi ni.

Ghodong...
Kalalah satu haghi sok
Aok teghingin nok kemaghi
Koi tak benokan aok datang dekait kubo te
Padan aok mandang daghi jauh jelah
Ander sebatang pokok kemboje
Hak sokmo wangi kala pepagi
Meghebok uko masok ke liang lahaid cinte kite
Biorlah jenazoh cinte kite ghepuit
Ket wangi sokmo nyalang ke ini.

Tinta Jiwa Suria Amani
1988